Al ver voor de Nederlandse publicatie uitkwam was er discussie rondom Jonah Lehrers boek ‘Hoe creativiteit werkt’. Het zou de eerste wet van brainstormen; ‘uitstel van oordeel’ wetenschappelijk ontkrachten.

Lehrers boek is prettig geschreven en geeft een mooi expose van het creatieve proces. Voorbeelden van Broadway en Hollywood worden gepresenteerd naast die uit het bedrijfsleven. En de werkwijze van Pixar zou het keiharde bewijs zijn dat ‘positief oordelen’ niet werkt.

In het boek worden allerlei onderzoeken aangehaald die de oude wet van Alex Osborn van ruim vijftig jaar geleden over brainstormen ontkracht. Alleen gaat men wat te schematisch om met het proces dat als ‘brainstormen’ wordt bedoeld. De kern ligt bij de kritieksessies bij Pixar. Iedere ochtend worden de stukjes film van de vorige dag beeldje voor beeldje meedogenloos gefileerd.

Het voordeel van deze besprekingen is dat de groep kan leren van vergissingen en ook gezamenlijk verantwoordelijkheid neemt voor het eindproduct. Ik lees hier niets anders dan een selectie-moment. Een heel normaal onderdeel van een ‘brainstorm’.

De divergentiefase vindt plaats op een ander moment. En daar wordt in het boek ook uitgebreid bij stilgestaan. Pixar heeft haar kantoor namelijk zo ingericht dat mensen elkaar nadrukkelijk ontmoeten. Pixar heeft de koffieautomaat tot het hart van de organisatie gemaakt. Mensen die met veel collega’s gesprekken voeren, zijn creatiever.

Hoe creativiteit werkt is een aardig boek voor op vakantie. En wil je meer lezen over wetenschappelijke onderzoek rondom het creatieve proces dan verwijs ik je graag naar de bijdragen van Michael van Damme bij COCD.